کاردرمانی چیست؟
کاردرمانی یکی از رشته های توانبخشی که به ارزیابی توانایی ها و ناتوانایی های بیمار ( فردی که دچار ضایعه فیزیکی یا اختلال در عملکرد روانی – اجتماعی شده است) پرداخته سپس با مشارکت بیمار در انجام فعالیت های هدفمند توانایی ها را افزایش و ناتوانای های آن را کاهش داده و به بیمار کمک می کند که با اصلاح ، تقویت عملکرد و تسهیل مهارت های ضروری، خود را با محیط تطبیق دهد و استقلال یابد.
نگاهی کوتاه به تاریخچه ی کاردرمانی:
گرچه کاردرمانی رشته نسبتا جدیدی و مربوط اوائل قرن بیستم است، اما این نگرش که "کار و فعالیت هدفمند" تاثیر مستقیمی در سلامت افراد دارد به هزاران سال قبل برمی گردد. در واقع می توان گفت که تاریخچه کاردرمانی روایت پیدایش درک علمی از "کار و فعالیت هدفمند" می باشد.
در ابتدا عموما کاردرمانی را به عنوان شاخه ای از روان درمانی در نظر می گرفتند. در اواخر قرن نوزدهم و اوائل بیستم علم پزشکی بیماریهای جسمی را منشا اختلالات روانی می دانست که با تلاش متخصصین این علم این دو از هم جدا شده و تاثیر هر یک روی دیگری به مرور و در طی زمان نشان داده شد. در این حین نیز پیشروان علم کاردرمانی هر دو جنبه سلامت را مد نظر قرار دادند: ذهن و جسم.
در 15 مارس 1917 گروه کوچکی با این نگرش که کار می تواند نقش عمده ای در فرایند بهداشت و سلامت ایفا کند گردهم آمدند و انجمن ملی پیشرفت کاردرمانی (NSPOT) را تاسیس کردند که بعدا به انجمن کاردرمانی(Occupational Therapy) نیز توسط اولین رئیس این انجمن "George Edwrad Barton" پیشنهاد گردید. فعالیت هایی که در ابتدا در کاردرمانی مورد استفاده قرار گرفتند بیشتر شامل هنرهای دستی بود که بعدا فعالیت های هنری و موسیقی نیز به آن اضافه گردید.
در سال 1915 اولین آموزشگاه حرفه ای کاردرمانی توسط اسلاگل تاسیس شد. او کاردرمانی را برای غلبه بر برخی عادات نادرست بکار برد. خانم اسلاگل به عنوان مادر کاردرمانی جهان شناخته شده است.
اولین آموزشگاه کاردرمانی در انگلستان و یک مرکز درمانی مربوط به افراد نوروتیک و بیماران سایکوتیک بنیان نهاده شد و همین طور اولین کنفرانس مربوط به کاردرمانی در انگلستان در سال 1934 برگزار شد.
جنگ جهانی اول موجب شناخت توانبخشی و کاردرمانی شد، اما گسترش و پیشرفت روش های این علم در طول جنگ جهانی دوم صورت گرفت. به طوری که پس از جنگ جهانی دوم، هزار کاردرمانگر در بخش های مختلف ارتوپدی و نورولوژی و روانپزشکی در جهان مشغول به کار شدند.
با تاسیس فدراسیون جهانی کاردرمانی (WFOT) در سال 1952 که با همکاری 10 کشور همراه بود ارتباطات این رشته در سطح بین المللی مطرح گردید. این فدراسیون در سال 1959 به عضویت سازمان جهانی بهداشت درآمد و از سال 1963 نیز به عنوان یکی از سازمان های غیردولتی (NGO) در سازمان ملل شناخته شد. این فدراسیون هم اکنون حدود 70 عضو دارد که ایران نیز در سال 2004 به عضویت این فدراسیون درآمد.
در سال 1350 برای اولین بار به منظور ایجاد بخش کاردرمانی در بیمارستان شفا یحیائیان یک تراپیست کاردرمانی به نام خانم یانسن از طرف سازمان بهداشت جهانی W.M.O در اختیار این بیمارستان قرار گرفت.
تفاوت کاردرمانی با سایر رشته ها
وجه افتراق و امتیاز کاردرمانی تاکید آن بر استفاده گسترده از "فعالیت هدفمند" ست . فعالیت هدفمند به فعالیت هایی گفته می شود که فرد به طور فعال در آن شرکت دارد. این فعالیت ها موجب هماهنگی سیستم های جسمی ٬ ذهنی ٬ عاطفی و شناختی شده و در طی انجام آن توجه فرد معطوف به انجام فعالیت است.
فعالیت هایی که برای درمان انتخاب می شوند باید دارای خصوصیات زیر باشند:
- هدف مشخصی داشته باشند.
- منجر به افزایش مهارت های فردی و بالا بردن عملکرد های بیمار شوند.
- مطابقت با جنس ٬ سن و علاقه بیمار باشند.
- بر اساس آگاهی و حرفه بیمار انجام شوند.
- باعث ایجاد حرکات و وضعیت های نادرست نشوند.
- بیمار را در زمینه های مختلف جسمی و ذهنی در بر گیرد.
تفاوت عمده ی کاردرمانی با رشته های دیگر مانند روانشناسی و فیزیوتراپی در این است که سایر رشته ها ٬ تکنیک را به طور صرف استفاده می کنند ولی در کاردرمانی ٬ تکنیک در غالب فعالیت استفاده می شود. هدف از درمان بیمار در کاردرمانی ایجاد یا بهبود عملکرد بیمار در زندگی است و فعالیت هایی که ارائه می دهد اغلب بر همین مبناست به عبارتی دیگر کاردرمانی معتقد است اگر عضله بیمار تقویت شود و یا ضایعه از بین برود ولی بیمار نتواند از عضو آسیب دیده برای انجام فعالیت های روزمره ی زندگی اش استفاده کند درمان انجام نشده است.
این رشته از زیر مجموعه‌های علوم توانبخشی است که وظیفه آن بررسی و ارزیابی توانائی‌ها، درمان و آموزش معلولینی است که در اثر سکته‌های مغزی، بیماریهای مختلف، حوادث، تصادفات، جنگ، عقب‌ماندگی‌های ذهنی و … دچار معلولیت شده‌اند.
فارغ‌التحصیلان این دوره می‌توانند بر اساس تشخیص و معرفی پزشک به درمان جسمانی و روانی و توان بخشی بیماران بپردازند.
متخصصان کاردرمانی با تسلط کافی بر علوم مختلف فیزیولوژی، آناتومیکی و روان شناختی یک برنامه جامع درمانی را به بیماران ارائه می‌دهند.
در کار درمانی، بیماری و تأثیرات آن در تمام ابعاد زندگی فرد، مورد بررسی قرار می‌گیرد هدف این رشته بالا بردن استقلال و افزایش سطح توانمندی بیمار برای انجام فعالیتهای روزمره و اجتماعی و مهارت‌های زندگی می‌باشد.
تخصص یک کاردرمان کمک به بازتوانی جسمی، حرکتی، ذهنی و روحی افرادی است که دچار معلولیت می‌باشند و علاوه بر آن کاردرمان با آموزش کار و فعالیتهای مختلف متناسب با نوع معلولیت و بالا بردن توان ذهنی با استفاده از کارگاههای مختلف، تکنیکهای متفاوت ورزشی درمانی و ابزارهای مختلف، علاوه بر مقابله با معلولیت و جلوگیری از پیشرفت بیماریها، فرد معلول را به محیط اجتماعی باز گردانده استقلال او را فراهم می‌آورد.
برگرفته از سایت کلینیک کوشا